radiONeria: A radiONeria visita o Museo Fernando Blanco de Lema

Pasou hai uns días polo programa O Ronsel da radiONeria o Coordinador do Museo Fernando Blanco de Lema, Darío Areas. Areas explicounos quen era Fernando Blanco ademáis de presentarnos todo o que podemos atopar dentro do museo que leva o nome do ceense. Deixamos aquí a entrevista que facía Óscar Rey.

Quen foi Fernando Blanco?

Fernando Blanco de Lema foi un dos máis importantes indianos que houbo en Galicia. Entendemos por indianos aqueles emigrantes galegos que durante o século XIX e a primeira metade do século XX víronse forzados a deixar a nosa terra buscando un futuro próspero lonxe das nosas fronteiras.

Elixían como destino países como Cuba, Arxentina ou Venezuela e que despois de anos de traballo lograban facer fortuna neses países e decidían deixar esa fortuna ás súas vilas natais para que nelas se fixeran obras como colexios, lavadoiros públicos, hospitais, estradas ou igrexas. Os indianos foron fundamentais para o desenvolvemento do país.

Fernando Blanco de Lema naceu en Cee en 1796. Despois dunha infancia complicada con varios acontecementos luctuosos –tocoulle vivir a guerra da Independencia, matáronlle ao seu padriño, que era quen o criou, incendiáronlle a casa natal os franceses- foise con trece anos a Cuba.

Logo de moito traballo e esforzo logrou facer fortuna, triunfou e decidiu no ano 1875, cando contaba con 78 anos de idade, deixar práticamente toda esa fortuna ao pobo de Cee para que nel se fixera un colexio de primeira e segunda ensinanza. El quería darlle aos nenos e ás nenas das xeracións vindeiras as oportunidades que el non tivo cando era pequeno.

Con ese diñeiro que el deixou fixéronse dous centros: O actual IES Fernando Blanco, que ostenta a categoría de ser o primeiro instituto de segundo ensino que houbo no rural galego, e a antiga “Escola das nenas”, que hoxe é a sede do museo. Chamábase “Escola das nenas” polo sinxelo motivo de que antigamente os nenos e as nenas non podían ir xuntos á clase. Si podían ir ata os sete anos pero a partir dos sete anos había que separalos, e por iso o edificio que hoxe está na Alameda de Cee, onde hoxe está a sede do museo, é coñecido como “Escola das nenas”.

Que podemos atopar dentro do Museo Fernando Blanco?

O Museo inaugurouse no ano 2001 cunha dobre finalidade. Por un lado lembrar a figura de Fernando Blanco e dala a coñecer, sobre todo para os que non somos desta zona, e por outro lado conservar e difundir o rico patrimonio e o legado que había no instituto.

O que podemos atopar na actualidade é un museo con dúas prantas. Na pranta inferior temos unha parte adicada á capela. Os grandes institutos tiñan normalmente no seu interior a finais do século XIX igrexas pequeñas, porque a relixión tiña un peso fundamental na educación do momento. Ademáis esa capela ten un gran valor simbólico para a xente de Cee porque nela repousan os restos de Fernando Blanco.

Logo temos unha parte adicada á música. Cee é un pobo con moitísima tradición musical e teatral. Iso ten a súa orixe no instituto. As clases de música empezan no ano 1888 e as funcións de teatro no ano 1907.

Temos tamén unha parte adicada á unha asignatura curiosa, que nos chama moito a atención pero que na Galicia rural era fundamental como é a agricultura. Hai unha colección de maquetas, apeiros de labranza e maquinaria para que os rapaces viran os últimos avances no traballo do campo.

Na pranta baixa sobre todo destacan o que son os cadros de Federico de Madrazo. Federico de Madrazo foi o máis importante retratista español do século XIX. Foi pintor de cámara da raíña Isabel II, director do Museo do Prado, director da Real Academia de Belas Artes, e fixo oito cadros para a fundación: Dous de Fernando Blanco e o resto dos albaceas, é dicir, as persoas que el nomeou no seu testamento para que cumpriran a súa última vontade. Federico de Madrazo ten moitos cadros no Museo do Prado –iso nos fala da súa categoría- e eses cadros dábanlle unha categoría especial ao colexio.

Logo na pranta superior do museo xa temos as coleccións científicas, os chamados gabinetes de física, de química e de historia natural, porque ao ser un instituto de segundo ensino estaban obrigados a contar con este material científico, que era moi novedoso e que se mercou no ano 1890 en Francia, posto que en España nese momento non había ningunha casa de material científico que puidese subministrar ese material tan novedoso.

Que ten que facer un particular ou un grupo de persoas para acudir ao Museo?

O Museo está aberto durante todo o ano de martes a sábado en horario de 10:00h a 13:00h e de 17:00h a 19:00h. A visita é gratuita. Para os grupos, se desexan recibir unha visita guiada explicándolles un pouco pormenorizadamente os contidos, o que fan normalmente é avisar cun par de días de antelación ao número de teléfono 981 747 221.

Este ano xa pasaron polo museo máis de 3200 persoas. Hai moito interés na Costa polo museo…

A 30 de setembro fixemos un reconto con sobre 3.200 persoas. Nós ao ano temos unha media de entre 3.500 e 4.000 visitantes. Consideramos que é unha cifra considerable, tendo en conta que somos un lugar apartado e difícil de chegar, pero do que nos sentimos máis orgullosos é sobre todo das visitas organizadas de grupos escolares, das que rondamos as 35 ou 40 ao ano.

Detrás do Museo hai unha fundación…

Actualmente hai unha fundación que está formado por cinco membros. A programación cultural está centrada –e cústanos bastante- no Museo. Nós temos unha prioridade, que é dar a coñecer e difundir a figura de Fernando Blanco e sobre todo nos centramos na conservación do material. Tendo en conta que estamos a falar dunha colección de finais do século XIX, todas as pezas teñen máis dun século de vida, moitas pezas perdéronse polo camiño e moitas delas chegaron a nós en moi mal estado de conservación. Nós o que temos é un convenio asinado coa Consellería de Cultura, que anualmente aporta unha cantidade de diñeiro para poder restaurar esas pezas.